ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ (1)

Χωρίς αμφιβολία η Αθήνα είναι μία ακόμη σύγχρονη μεγαλούπολη που προκαλεί τον επισκέπτη, ντόπιο ή ξένο, να την ανακαλύψει. Ή καλύτερα που εν καιρώ αποκαλύπτεται  στον επισκέπτη που ενδιαφέρεται να τη γνωρίσει καλύτερα πίσω και πέρα από το τουριστικό της προσωπείο. Εκτός από τα  αξιόλογα αξιοθέατά της και τα πλούσια πολιτιστικά δρώμενα τα μουσεία αποτελούν ελκυστικούς χώρους απόδρασης από το εδώ και το τώρα και διαφυγής σε ένα περισσότερο ή λιγότερο μακρινό παρελθόν του τόπου μας. Και μπορεί σε επισκεψιμότητα να κερδίζει το Μουσείο της Ακρόπολης και ακολούθως το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο ή το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, δε λείπουν ωστόσο και ΄΄μικρότερα΄΄ μουσεία ή ιστορικοί χώροι λιγότερο διαφημισμένοι που μπορούν εξίσου να μας γοητεύσουν και να μας διδάξουν.

   Για παράδειγμα το Μουσείο της πόλεως των Αθηνών (Ίδρυμα Βούρου-Ευταξία) στην κεντρικότατη πλατεία Κλαυθμώνος, στο οποίο στεγάστηκε το βασιλικό ζεύγος Όθωνας-Αμαλία μέχρι την ολοκλήρωση των βασιλικών ανακτόρων, τη σημερινή Βουλή. Στο Μουσείο, που αποτελείται από δύο κτήρια από τα παλαιότερα της πρωτεύουσας, εκτίθενται τεκμήρια της οθωμανικής περιόδου, όπως έπιπλα εποχής, αντικείμενα καθημερινής χρήσης από τη βασιλική οικοσκευή, και έργα Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών. Ξεχωρίζουν ο θρόνος του Όθωνα καθώς και το γραφείο του κόμη  Armansperg στο οποίο εκτίθεται χειρόγραφο αντίγραφο του Συντάγματος του 1844.

Η αίθουσα του θρόνου

   Σε πολύ κοντινή απόσταση ένας αθέατος για τον περαστικό, καθότι υπόγειος, αλλά πολύ σημαντικός χώρος είναι ο Χώρος Ιστορικής Μνήμης 1941-1944, στην οδό Κοραή 4, όπου τα κρατητήρια της γερμανικής Kommandatur. Τα δύο υπόγεια ανήκουν στο κτήριο της Εθνικής Ασφαλιστικής και αρχικά σχεδιάστηκαν ως αντιαεροπορικό καταφύγιο. Το 1941 το κτήριο επιτάχτηκε από τους Γερμανούς, μετά την απελευθέρωση από το ΕΑΜ και το 1945 από την τότε ελληνική κυβέρνηση. Το 1991 η Εθνική Ασφαλιστική, αφού ανέλαβε την αποκατάσταση του κτηρίου, παρέδωσε στο κοινό τα υπόγεια κρατητήρια ως ιστορικό μνημείο της γερμανικής κατοχής.

Τα υπόγεια κρατητήρια της γερμανικής κατοχής

     Δυστυχώς στους δύο παραπάνω χώρους η φωτογράφιση δεν επιτρέπεται γι αυτό και δεν ακολουθεί σχετικό βίντεο. Στο Χώρο Ιστορικής Μνήμης ωστόσο γίνονται προβολές  σε σχολεία  Εκπαιδευτικά εξάλλου προγράμματα παρέχονται στο Μουσείο Μικρασιατικού Ελληνισμού Φιλιώ Χαϊδεμένου στη Νέα Φιλαδέλφεια.

     Το Μουσείο Μικρασιατικού Ελληνισμού  αποτελεί καρπό πολυετούς και επίμονης προσπάθειας της γιαγιά Φιλιώς, η οποία κατά την εκδίωξή της από τη Σμύρνη το 1922 ορκίστηκε να μην ξεχάσει την αγαπημένη της πατρίδα. Έταξε λοιπόν σκοπό της πολύχρονης ζωής της να ιδρύσει ένα Μουσείο με κειμήλια του Μικρασιατικού Ελληνισμού. Το πλήρες ενημερωτικό φυλλάδιο του Μουσείο μπορείτε να το ξεφυλλίσετε εδώ. Ας αναφερθεί ότι τη φετινή θεατρική σεζόν  το ίδρυμα πολιτισμού ''Ιωνία'' ανεβάζει στο θέατρο Βεάκη την παράσταση ΄΄Φιλιώ Χαϊδεμένου΄΄ με την εξαίρετη Δέσποινα Μπεμπεδέλη στον ομώνυμο ρόλο.

      Τέλος εποχής για την Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδας.η οποία από το Βαλλιάνειο κτήριο της Ελ. Βενιζέλου (κοινώς Πανεπιστημίου) θα μεταστεγαστεί, μετά από οκτάμηνη μετακόμιση, σε ολοκαίνουριο κτήριο στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στο Φάληρο. Η Εθνική Βιβλιοθήκη ιδρύθηκε από τον Ι. Καποδίστρια το 1829. Το 1842 συγχωνεύτηκε με τη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το τωρινό κτήριο θεμελιώθηκε το 1888 σε σχέδια του Θεόφιλου Χάνσεν με χρηματοδότηση των αδελφών Βαλλιάνου και άρχισε να λειτουργεί το 1903. Αξιομνημόνευτο είναι ότι το 1830 αριθμούσε μόλις 1000 τόμους ενώ σήμερα φτάνει στα 2 εκατομμύρια βιβλία (!), στη δε νέα της έδρα η ΕΒΕ δε θα είναι μόνο ερευνητική αλλά και δανειστική.

      Για το Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος κάθε αναφορά θα είναι μάλλον λειψή αν δε συνοδεύεται από εικόνες. Αλλά και η εντύπωση που αποκομίζει ο επισκέπτης θα είναι ατελής αν, εκτός από την περιήγηση στο πάρκο, δεν επιδιώξει την ξενάγηση, μετά από ηλεκτρονική κράτηση, στα δύο εμβληματικά κτήρια  της Λυρικής Σκηνής και της Εθνικής Βιβλιοθήκης. Συγκεκριμένα η ξενάγηση περιλαμβάνει παρουσίαση χώρων που μετά τη λειτουργία τους θα είναι μη επισκέψιμοι, όπως η αίθουσα μπαλέτου, τα ερευνητικά εργαστήρια ή ο χώρος αποθήκευσης βιβλίων. Κατά κοινή ομολογία το εν λόγω Κέντρο αποτελεί το νέο αρχιτεκτονικό και πολιτιστικό στολίδι της Αθήνας, για το οποίο αξίζει ήδη να καμαρώνουμε όλοι. Ας σημειωθεί ότι  η Αθήνα και το ΚΠΙΣΝ προτείνονται ανάμεσα στους 52 τουριστικούς προορισμούς του 2017 από τους New York Times.

Eπιμέλεια βίντεο: Χαρά Βλαμάκη
Φωτογραφίες-κείμενο: Σμαράγδη Γαλημιτάκη